Veoma je poznato da žene nisu oduvijek imale pravo glasa. Nisu imale pravo na obrazovanje, kao ni na stvaralaštvo. Na veliku žalost čovječanstva, još uvijek postoje oni koji smatraju da žena pripada u kuhinji i da je njen zadatak samo da rađa i odgaja djecu, bude dobra supruga svome mužu i ispunjava bračne dužnosti. Naravno, ovakva razmišljanja posebno su izražena u ruralnim dijelovima svijeta, u kojima postoji jedan vidljivi manjak edukacije.

Prema tome, kada se govori o svijetu književnosti, žene nisu imale pravo da čitaju, da pišu, samim tim ni da se obrazuju. Većina njih kada je kretala sa književnim stvaralaštvom morale su da pišu pod pseudonima, pretvarajući se da su muškarci. Upravo je ovo nešto na čemu se mora raditi, kako bi svi ljudi, bez obzira na pol, boju kože, naciju, vjeru imali pravo da budu jednaki, kao i pravo na edukaciju, posao, platu i naravno, pravo na glas i život. Ovim putem, evo nekoliko ženskih pisaca koje su meni veoma drage. Redoslijed nije bitan!

• Dubravka Ugrešić

Vjerujem da je ova žena svima poprilično dobro poznata.

Dubravka Ugrešić rođena je u Hrvatskoj. Završila je Filozofski fakultet u Zagrebu, a u Institutu za teoriju književnosti pri zagrebačkom Filozofskom fakultetu bila je zaposlena dvadesetak godina. Napisala je tri knjige za decu, studiju o savremenoj ruskoj prozi, brojne članke o ruskoj književnosti, prevela je sa ruskog Borisa Pilnjaka i Danila Harmsa i uredila, između ostalog, antologiju ruske alternativne književnosti. Djela su joj prevođena na gotovo sve evropske jezike. Predavala je na više američkih i evropskih univerziteta (pored ostalih, na univerzitetima Harvard, UCLA, Columbia, te na Slobodnom univerzitetu u Berlinu). Dobila je i više važnih književnih priznanja (Austrijsku državnu nagradu za evropsku književnost 1998; Nagradu za esej “Jean Améry” za celokupno esejističko delo 2012). Bila je finalista za Man Booker International Prize 2009, a esej “Karaoke kultura” bio je u najužem izboru za National Book Critics Circle Award for Criticism 2011. Godine 2016. dobila je Neustadt International Prize for Literature. Živi u Amsterdamu.

• Chimamanda Ngozi Adichie

Chimamanda Ngozi Adichie rođena 15. septembra 1977. godine. u Nigeriji. Njena djela se kreću od romana do kratkih priča. Opisana je u The Times Literary Supplement kao „najistaknutija“ u „povorci kritički priznatih mladih anglofonskih autora [koja] uspijeva privući novu generaciju čitatelja u afričku književnost“.

Adichie, koja je takođe i veliki borac za ženska prava, napisala je romane Ljubičasti hibiskus (2003), Pola žutog sunca (2006) i Americanah (2013), zbirku kratkih priča The Thing Around Your Neck (2009), kao i esej „Svi mi bismo trebali biti feministi“ (2014). Njezina najnovija knjiga, Dragi Ijeawele, ili Feministički manifest u petnaest prijedloga, objavljena je u 2017. godine 2008. godine dobila je MacArthur Genius Grant nagradu.

• Marina Tsvetaeva

Marina Ivanovna Tsvetaeva rođena je 8. oktobra [O.S. 26. septembar] 1892. godine, a bila je ruska pjesnikinja. Njena djela smatraju se jednim od najvećih u ruskoj književnosti dvadesetog vijeka. Proživjela je i pisala o ruskoj revoluciji 1917. godine i velikoj moskovskoj gladi koja je uslijedila nakon revolucije. U pokušaju da spasi kćerku Irinu od gladi, smjestila ju je u državno sirotište 1919. godine, gdje je dijete ipak umrlo od gladi. Tsvetaeva je napustila Rusiju 1922. godine i živjela sa porodicom u rastućem siromaštvu u Parizu, Berlinu i Pragu prije nego što se vratila u Moskvu 1939. godine. Njen suprug Sergej Efron i kćer Ariadna Èfron (Alya) uhapšeni su zbog špijunaže 1941. godine, a Sergej je pogubljen. Tsvetaeva je izvršila samoubistvo 1941. godine. Kao lirsku pjesnikinju, njezina strast i odvažno jezičko eksperimentisanje označavaju je kao velikog pisca svog vremena koji je opisivao dubinu ljudskog postojanja.

• Virdžinija Vulf

Virdžinija Vulf  rođena je 25. januara 1882. godine i ubraja se u najznačajnije engleske romanopisce 20. vijeka. Jedna od najznačajnijih engleskih pisaca, a često se stavlja rame uz rame sa Džojsom i ubraja u ključne ličnosti modernizma. Autor je nekoliko romana koji su mahom prožeti autobiografskim detaljima, od kojih je svakako najpoznatiji Gospođa Dalovej (Mrs Dalloway, 1927), gdje Vulf eksperimentiše i usavršava tehniku toka svijesti. Takođe je poznata i po feminističkim stavovima koje je uglavnom iznosila u svojim esejima, te i po svom nedefinisanom seksualnom opredeljenju. Ono što je, međutim, obilježilo njen život jesu brojni psihički problemi, propraćeni nebrojenim nervnim krizama, kao i, paradoksalno, njena smrt, koja se često stavlja u prvi plan kada se govori o životu Virdžinije Vulf. Nevezano za tugu koju je nosila u sebi, ostaje i dalje jedna od najvećih ženskih figura, ne samo svijeta književnosti, nego i svijeta umjetnosti.

• Harper Li

Nel Harper Li rođena je 28. aprila 1926 godine u Monrovilu, a bila je američki pisac romana najpoznatija po svom romanu Ubiti pticu rugalicu (To Kill a Mockingbird) iz 1960. godine. Naime, ovaj roman osvojio je i Pulicerovu nagradu, a Li je 2007. godine odlikovana Predsjedničkom medaljom slobode za svoj doprinos književnosti.

Harper Li je duže od pedeset godina odbijala da napiše drugi roman. U februaru 2015. je objavljeno da je Harper Li preko advokata dala dozvolu za objavljivanje knjige Idi i postavi stražara (Go Set a Watchman), čija se radnja događa deceniju nakon radnje opisane u delu Ubiti pticu rugalicu. Međutim, premda je nastavak prvog, novi roman je nastao ranije, to jest, Idi i postavi stražara predstavlja prvu verziju koju su izdavači odbili da objave, i iz koje je Li izvukla pojedine dijelove i razvila ih u knjizi Ubiti pticu rugalicu. Pošto je autorka bila slijepa, gluva i nepokretna od 2007. godine zbog posljedica šloga, i pošto je pet decenija uporno odbijala da napiše i objavi novo djelo, mnogi su se zapitali da li je Harper Li uopšte dala pristanak da se prva verzija knjige Ubiti pticu rugalicu objavi kao nova, posebna knjiga. Idi i postavi stražara se našao na policama knjižara u julu 2015. godine.

U knjizi Ubiti pticu rugalicu, Li piše o klasnim i rasnim predrasudama u američkom društvu tridesetih godina prošlog vijeka.

“Moramo vjerovati da smo nadareni za nešto – i tu stvar, bez obzira na cijenu, moramo postići.”

Maria Kiri

Drage djevojčice, dame, djevojke, žene, nikada ne dopustite da vas neko drugi definiše ili odredi vašu sposobnost stvaralaštva. Samo ste vi te koje odlučuju hoćete li biti žrtva ili pobjednik, i samo ste vi te koje sebi mogu postaviti granicu!